Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2011

η περιπέτεια του "τελευταίου τροχού τής αμάξης"



Είμαι από αυτούς που πιστεύω ότι κακώς κατά την γραφή της “καθομιλουμένης” Ελληνικής γλώσσας έχει εισέλθει το ζήτημα της διατήρησης ή άλλοτε της απώλειας του τελικού ν. Η γνώμη μου είναι ότι πρέπει σε κάθε περίπτωση να διατηρείται, και αυτό δεν έχει να κάνει με κάποια ιδεολογικοποίηση της γλώσσας, αλλά με λόγους λειτουργικότητας και σαφήνειας, αλλά και βαθύτερης εξυπηρέτησης νοητικών κυρίως αναγκών. Οι λόγοι είναι οι παρακάτω:
    • προκύπτει σύγχυση μεταξύ του ουδετέρου και του αρσενικού άρθρου, τόσο του οριστικού (τον-το), όσο και του αορίστου (έναν-ένα), αλλά και ασάφεια στις πτώσεις αιτιατική και ονομαστική.

    • Στο θηλυκό οριστικό άρθρο η αιτιατική καταλαμβάνει την θέση της δοτικής, την οποίαν επιφυλάσσομαι ως χρήστης στης διαχρονικής ελληνικής να την χρησιμοποιώ όταν το θεωρήσω σκόπιμο. Αυτό ίσως βρίσκεται σε αντίθεση με το σημερινό νοητικό υπόδειγμα, που απαιτεί πλήρη και σαφή διαχωρισμό μεταξύ Αρχαίας και Νέας Ελληνικής, αλλά πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά και εις βάθος για το κατά πόσο αυτό το σχήμα ευσταθεί.

    • Επιβαρύνεται η γραμματική της γλώσσας με κανόνες που όχι μόνο είναι περιττοί, αλλά και επιζήμιοι, διότι:
      Ακριβώς επειδή οι κανόνες απώλειας του τελικού ν δεν εξυπηρετούν την λειτουργικότητα και την σαφήνεια της γλώσσας, αλλά επιχειρούν τεχνητώς να εισάγουν στοιχεία φωνητικής γραφής (ξένης προς μιαν ιστορική γλώσσα), αυτοί βρίθουν εξαιρέσεων. Και μάλιστα δεν συμφωνούν όλοι οι γλωσσολόγοι και οι φιλόλογοι ως προς αυτές τις εξαιρέσεις, κάτι που είναι μεν αναμενόμενο, περιπλέκει δε ακόμα περισσότερο το πρόβλημα. Τελικά όμως ακόμα και έτσι οι χρήστες της Ελληνικής (εμείς δηλαδή) θυμούνται γενικώς τον κανόνα, αλλά όχι και τις εξαιρέσεις, με αποτέλεσμα την καταχρηστική και γενική εφαρμογή του, και την επισημοποίηση χονδροειδών σφαλμάτων. (το
      δεν έγινε δε, δηλαδή κάτι εντελώς διαφορετικό, το σαν έγινε σα, και αν επεκτείνουμε έτσι το αν θα πρέπει να γίνει α, το λοιπόν λοιπό, κλπ)
    • Η σύγχυση μεταξύ αρσενικού και ουδετέρου είναι εντονότερη, σε βαθμό μη αντιστρέψιμο, όταν έχουμε να κάνουμε με ξενικά ονόματα όπου δεν είναι ξεκάθαρο το γένος του ονόματος (Θα πούμε το Νιούτον, ή τον Νιούτον;) ή όταν έχουμε να κάνουμε με αρχικά ονόματα (θα πούμε το ΜΟΘ ή τον ΜΟΘ; -Μοτοσυκλετιστικός Όμιλος Θεσσαλονίκης). Στην περίπτωση δε όσων μαθαίνουν την Ελληνική ως ξένη γλώσσα, αυτό καταντάει τραγικό.
    • Επιπροσθέτως, μπορεί να επέλθει σύγχυση ως προς το γένος ακόμα και Ελληνικών ουσιαστικών, όταν αυτά δεν πολυχρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή. Για παράδειγμα, όλοι γνωρίζουμε για “το μίτο της Αριάδνης”, αλλά ελάχιστοι πια θυμούνται αν η ονομαστική πτώση είναι “το μίτο” ή “ο μίτος”, δηλαδή αν το ουσιαστικό είναι ουδετέρου ή αρσενικού γένους. Η αλλοίωση τής γλωσσικής συνέχειας είναι εμφανής!


    • Η σύγχυση μεταξύ αιτιατικής και ονομαστικής, ουδετέρου και αρσενικού άρθρου, κλπ, έχει και ένα ακόμα σοβαρό αλλά και σχετικά αφανές αποτέλεσμα: Επειδή η γλώσσα δεν είναι τόσο εργαλείο επικοινωνίας, όσο εργαλείο έλλογης σκέψης, μέσα μας, ειδικά ημών των νεοτέρων γενεών αρχίζουν και αλλοιώνονται οι λεπτές νοηματικές αποχρώσεις του λόγου, και άρα ο νοηματικός πλούτος της Ελληνικής δεν περνά στον τρόπο που συλλογιζόμαστε, και έτσι αμβλύνεται η δυνατότητά μας για οξύνοες λογισμούς.
      Το κακό βέβαια είναι ότι η γενικότερη πτώχευση και υποβάθμιση της γλώσσας μας, όχι μόνο μορφολογική αλλά και εννοιολογική έχει άμεσον τραγικό αντίκτυπο στην σκέψη μας και την οξύνοιά μας.
    • Σε κάθε περίπτωση δεν ευσταθεί το επιχείρημα της ευφωνίας, διότι έχουμε να κάνουμε με γραπτόν λόγο και όχι με προφορικό. Μπορούμε να γράφουμε το τελικό ν, αλλά όπου επιλέγουμε να μην το προφέρουμε (αναλόγως με την εκάστοτε τοπική προφορά για παράδειγμα), όπως πχ γράφουμε ποιός, αλλά προφέρουμε οι περισσότεροι πχιός, γράφουμε φωτιά, αλλά προφέρουμε φωτχιά, πλην της Ποντιακής, όπου λέμε φωτία, γράφουμε και, αλλά στην Κρήτη και αλλού θα ακούσουμε τσέ.
      Το αντίθετο μάλιστα, αν εμμείνουμε σε εφαρμογή στοιχείων φωνητικής γραφής, τότε αφαιρούμε την “γλωσσική βιοποικιλότητα” που κρατά την γλώσσα μας όντως ζωντανή. Θεωρώ ότι δεν μπορεί να επιβάλλουμε στον Πόντιο να μην χρησιμοποιεί το τελικό ν, το οποίο κατά παράδοση προφέρει. Η φωνητική γραφή σε μια γλώσσα καταργεί την ελευθερία των επιμέρους ομάδων στον δικό τους προφορικό τρόπο. 
         

    • ΕΝΑΛΙΟΣ ΘΗΡ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου